Tội lỗi và lòng thương xót (Bài giảng Chúa nhật V Mùa Chay năm C)

Thánh Gioan là tác giả duy nhất ghi lại câu chuyện người phụ nữ ngoại tình. Câu chuyện này được trình bày như một vụ án. Người bị cáo là một phụ nữ phạm tội ngoại tình bị bắt quả tang (nhưng không có tòng phạm bị tố cáo), người tố cáo là các kinh sư và biệt phái, thẩm phán là Chúa Giêsu. Vụ án được trình bày như một vở kịch, nhân vật trung tâm là Chúa Giêsu. Trong vụ này, các kinh sư và biệt phái muốn gài bẫy thử Chúa. Bởi lẽ nếu Chúa nói đừng ném đá, họ sẽ kết án Chúa bãi bỏ Lề Luật Môisen (x.Lv 20,10;Dnl 22,23-24); nếu Chúa đồng ý cho họ ném đá, Chúa sẽ mâu thuẫn với lời Người rao giảng về đức bác ái yêu thương.
 
Chúa Giêsu đã ứng xử rất khôn ngoan, không mắc bẫy và không rơi vào hai tình huống trên. Người không phủ nhận Luật Môisen, cũng không làm trái với lời giáo huấn của Người. Với câu trả lời: "Ai trong các ông sạch tội, thì cứ việc lấy đá mà ném trước đi", Chúa đã lưu ý những người đang tố cáo hãy nhìn lại mình. Chính vì vậy, mà không ai dám cầm đá ném người phụ nữ. Và, kết quả là, những người tố cáo dần dần rút lui, chỉ còn lại Chúa Giêsu và người phụ nữ. Khi những lời tố cáo ồn ào đã lắng xuống, chỉ còn lại một bên là tội nhân đáng thương, một bên là lòng thương xót. Lòng thương xót đã chiến thắng. Người phụ nữ đã thoát chết. Chị được phục hồi và còn có một tương lai để làm lại cuộc đời. Lòng nhân từ của Chúa đã cứu sống chị. Những người tố cáo không còn có lý do để bắt bẻ Chúa. Họ cũng không hằn học coi khinh một người đã phạm tội, vì họ nhìn lại chính bản thân mình và nhận ra thân phận tội lỗi của họ. Chúa Giêsu được tác giả Tin Mừng trình bày như một vị tôn sư khôn ngoan, đầy lòng nhân hậu.
 
Đức Thánh Cha Phanxicô, khi giảng về câu chuyện người phụ nữ ngoại tình, đã nói: "Chúa Giêsu không để cho người đàn bà ngoại tình bị sỉ nhục. Người không nói với chị: "Con đã làm gì? Tại sao? Vì sao con làm như vậy? Con phạm tội với ai? Ngược lại, Người nói: "Con hãy đi và đừng phạm tội nữa. Lòng Thương xót của Chúa thật lớn lao và lòng thương xót của Chúa Giêsu cũng thật lớn lao. Chúng ta được tha thứ và được vuốt ve" (Trích trong cuốn Danh Ngài là Thương Xót, tr. 18).
 
Câu chuyện người phụ nữ ngoại tình được đọc trong Chúa nhật hôm nay, khi chúng ta đã đi gần hết chặng đường của Mùa Chay. Chúng ta hãy nhìn lại mình, xem mình là nhân vật nào trong vở kịch được kể trên. Có thể chúng ta đang là những kinh sư và biệt phái, chuyên săm soi và kết án người khác mà không nhận ra tội lỗi của mình để ăn năn sám hối.
 
Trong Năm Thánh Lòng Thương Xót, câu chuyện người phụ nữ ngoại tình mang ý nghĩa đặc biệt. Đây cũng là lời lưu ý nhắc nhở chúng ta hãy thận trọng trong cách nhận định xét đoán người khác, bởi lẽ hết thảy chúng ta đều là tội nhân đang cần được lòng thương xót của Chúa bao bọc che chở. Ngôn sứ Isaia đã ca ngợi lòng thương xót của Chúa đối với nhân loại. Ngài quên quá khứ đen tối của con người, mở ra trước mặt họ một con đường tương lai. Hoang mạc khô cằn sẽ vọt lên dòng suối mát, làm nước uống cho dân được tuyển chọn (Bài đọc I). Tình thương của Chúa sẽ như đại dương, tẩy sạch mọi tội lỗi của con người.
 
"Con hãy về đi và từ nay đừng phạm tội nữa". Lời tuyên bố của Chúa Giêsu đã giúp người phụ nữ tìm được hy vọng vào tương lai. Chị vẫn còn có một ngày mai tươi sáng, sau những tháng ngày ảm đạm chìm sâu trong tội lỗi. Đây cũng là lời chúng ta được nghe, mỗi nghi lãnh nhận Bí tích Hoà giải. Cha giải tội, sau khi đọc lời tha tội, cũng tuyên bố với chúng ta: "Chúa đã tha tội cho Ông (Bà), Ông (Bà) hãy ra về bình an". Còn lời nào đẹp hơn là lời tuyên bố được tha thứ? Đây cũng giống như lời của vị quan toà nói với bị cáo là người đó được tha bổng, không còn bị kết án. Lòng thương xót của Chúa thật kỳ diệu, làm cho chúng ta được bình an và niềm vui trong tâm hồn.
 
Thiên Chúa không lên án chúng ta. Ngài luôn yêu thương và rộng lượng thứ tha mọi tội lỗi ta đã phạm, miễn là chúng ta thành tâm trở về với Ngài. Đức Thánh Cha Phanxicô đã khẳng định một danh xưng của Thiên Chúa: "Danh Ngài là Thương Xót".