✠Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo thánh Mátthêu. (Mt 23,23-26)
23 Khi ấy, Đức Giêsu nói với các kinh sư và những người Pharisêu rằng: “Khốn cho các người, hỡi các kinh sư và người Pharisêu đạo đức giả! Các người nộp thuế thập phân về bạc hà, thì là, rau húng, mà bỏ những điều quan trọng nhất trong Lề Luật là công lý, lòng nhân và thành tín. Các điều này vẫn cứ phải làm, mà các điều kia thì không được bỏ. 24 Hỡi những kẻ dẫn đường mù quáng! Các người lọc con muỗi, nhưng lại nuốt con lạc đà.
25 “Khốn cho các người, hỡi các kinh sư và người Pharisêu đạo đức giả! Các người rửa sạch bên ngoài chén đĩa, nhưng bên trong thì đầy những chuyện cướp bóc và ăn chơi vô độ. 26 Hỡi người Pharisêu mù quáng kia, hãy rửa bên trong chén đĩa cho sạch trước đã, để bên ngoài cũng được sạch.”
Suy niệm
Nền tảng căn bản của lề luật Thiên Chúa
Trong bất cứ một xã hội nào cũng có những luật lệ nhất định. Vai trò của lề luật là đảm bảo sự trật tự trong cuộc sống. Đối với đời sống tôn giáo, thì lề luật không chỉ đảm bảo cho sự trật tự cộng đoàn nhưng còn là con đường để đến với Thiên Chúa. Tôn giáo – theo nguyên nghĩa trong tiếng Hy lạp, có nghĩa là trói buộc. Theo một tôn giáo là buộc mình, gắn mình vào với thần linh. Như thế, việc thực thi lề luật là điều cần thiết để gắn mình vào với thần linh. Chúa Giêsu trong Tin Mừng hôm nay đã nói đến việc thực thi lề luật của Thiên Chúa, trong đó Ngài nói đến nền tảng thiết yếu của Lề Luật, đó là “công lý, lòng nhân và thành tín”. Vì thế, khi thực thi Lề Luật, cần nhớ đến ba điều này. Chúa Giêsu đã mạnh mẽ lên án cách thức giữ lề luật của các kinh sư và những người Pharisiêu. Họ tuân giữ lề luật cách hình thức bên ngoài mang tính phô trương. Họ là những người có tầm ảnh hưởng trong xã hội mà thực thi lề luật kiểu đó làm cho những người khác lầm tưởng và làm theo. Chính vì thế, Chúa Giêsu đã nặng nề khiển trách: “Hỡi những kẻ dẫn đường mù quáng! Các người lọc con muỗi, nhưng lại nuốt con lạc đà”. Họ lầm tưởng trong việc tuân giữ lề luật thì như người mù vậy, mà họ lại là những người dẫn đường. Họ đã tuân giữ lề luật chỉ là sự phô trương hình thức bên ngoài, chọn điều này mà bỏ điều kia. Chúa Giêsu đã vạch trần sự giả trá của họ. Họ đã lấy hình thức của lề luật mà che đậy những cái xấu bên trong. Chúa Giêsu đã phải đau lòng khi nói họ là những người đạo đức giả.
Những vấn đề về việc tuân giữ lề luật thời Chúa Giêsu cũng là những vấn đề của chúng ta hôm nay. Ngày ngay chúng ta có rất nhiều khoản luật để thi hành. Giáo Hội đưa ra các khoản luật là những chỉ dẫn giúp ta đi trên đường của Chúa. Tuy có rất nhiều khoản luật nhưng nền tảng căn bản của lề luật vẫn là hướng đến việc cứu rỗi các linh hồn. Thế nhưng trong thực tế, chúng ta đôi khi lại cảm thấy bị bó buộc khi phải thực thi lề luật. Chúng ta còn có cái nhìn tiêu cực về lề luật khi nói rằng phải làm điều này phải làm điều kia, nếu không làm thì sẽ mắc tội. Như thế, cách vô tình, chúng ta đã biến việc thực thi lề luật chỉ là sợ tội mà thôi. Thí dụ việc dâng lễ, trong đó, luật Giáo Hội quy định mỗi người tín hữu phải dâng lễ ngày Chúa nhật và những ngày lễ trọng. Những điều Giáo Hội quy định chỉ ở mức tối thiểu mà thôi, nghĩa là ở mức thấp nhất cho việc thực thi bổn phận. Thế nhưng, chúng ta thấy lề luật không nói chỉ dự lễ ngày Chúa nhật và những ngày lễ trọng. Do vậy, việc dự lễ nếu chỉ nhìn trên phương diện lề luật thôi thì đánh mất đi ý nghĩa của thánh lễ là hồng ân Chúa ban. Như thế, việc dâng là một điều cần, một nhu cầu, một điều nên làm chứ không phải là bắt buộc. Nếu như chúng ta dâng lễ với một lòng mến thì khi ấy nơi con người chúng ta đã có một sự biến đổi bên trong. Còn nếu như chúng ta dâng lễ chỉ là để chu toàn lề luật, chu toàn bổn phận thì dường như đời sống đạo của chúng ta khác hoàn toàn với đời sống thường ngày. Khi ấy chúng ta cũng như những kinh sư và Pharisiêu năm xưa làm điều này mà bỏ điều kia, nghĩa là vẫn dâng lễ nhưng lại không có sự biến đổi nơi cuộc sống, đời sống đạo không có tác động gì trên đời sống thường ngày. Khi ấy chúng ta vẫn cứ đi lễ nhưng vẫn cứ ăn gian nói dối làm điều bất chính. Như vậy cách thức giữ luật cũng nói lên cách thức sống của chúng ta.
Mỗi người chúng ta hãy để cho Lời Chúa đánh động con người của mình. Tôi nhìn Lề Luật của Thiên Chúa và của Giáo Hội như thế nào? Tôi thực thi Lề luật có theo cái nhìn chủ quan của tôi không?
Ước chi sứ điệp Lời Chúa hôm nay giúp chúng ta ý thức về việc tuân giữ lề luật trong đời sống hàng ngày. Việc tuân giữ lề luật phải mang đến sự biến đổi nơi cuộc sống của chúng ta, đó là những nền tảng căn bản của lề luật là công lý, lòng nhân và thành tín. Amen
Lm Phêrô Hoàng Văn Độ