Sắc lệnh về đào tạo linh mục của Công đồng Vatican II (Optatam totius) tuyên bố một cách mạnh mẽ về tầm quan trọng của thừa tác vụ linh mục trong Hội Thánh ở ngay câu đầu tiên như sau: “Thánh Công Đồng ý thức rõ ràng việc canh tân toàn thể Hội Thánh như mọi người mong đợi tuỳ thuộc phần lớn vào thừa tác vụ linh mục được Thánh Thần của Chúa Kitô tác động” (OT, Lời giới thiệu). Để Thánh Thần và Chúa Kitô tác động, linh mục cần phải xây dựng một đời sống thiêng liêng vững vàng làm nền tảng vững chắc cho đời sống và sứ vụ linh mục. Do đó, Sắc Lệnh về tác vụ và đời sống các linh mục (Presbyterorum Ordinis) đã nhấn mạnh một cách đặc biệt về những đòi hỏi thiêng liêng mà các linh mục cần phải hết sức lưu tâm (x. PO, 15-17).
Trong Tông huấn hậu Thượng Hội đồng Pastores dabo vobis, Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã đề ra bốn chiều kích thiết yếu trong việc đào tạo linh mục, tạo nên một chương trình đào tạo quân bình và toàn diện bao gồm: nhân bản, thiêng liêng, tri thức và mục vụ, nhằm bảo đảm sự phát triển trọn vẹn nơi các linh mục tương lai (x. số 43). Nhưng do bản chất và căn tính của thánh chức linh mục, chiều kích thiêng liêng vẫn giữ một vị trí đặc biệt quan trọng trong việc đào tạo linh mục. Vì vậy, Bộ Giáo dục Công giáo đã ban hành Thư luân lưu ngày 06 tháng 01 năm 1980 với tựa đề Về một số khía cạnh cấp thiết trong việc đào tạo thiêng liêng tại các chủng viện, nhằm khẳng định rằng đào tạo thiêng liêng là nền tảng tích hợp và nâng đỡ mọi chiều kích khác trong chương trình đào tạo linh mục.
Ngoài ra, các tài liệu huấn quyền cũng liên tục nhắc nhở rằng, chương trình đào tạo thiêng liêng tại chủng viện không thể chỉ giới hạn ở các hoạt động đạo đức hay phụng vụ bề ngoài, mà phải là một tiến trình toàn diện và tích hợp, giúp chủng sinh từng bước hoà nhập các chiều kích đào tạo vào đời sống nội tâm, qua đó xây dựng đời sống cầu nguyện vững chắc, trưởng thành trong ơn gọi và trung tín với Đức Kitô, vị Mục Tử Tối Cao. Chính nhờ nền tảng thiêng liêng ấy, các chủng sinh mới có khả năng đối diện với những thách đố mục vụ, xã hội, và nhân sinh trong bối cảnh thế tục hoá ngày nay, đồng thời nuôi dưỡng sự trưởng thành thiêng liêng cần thiết cho hành trình sứ vụ linh mục đang chờ đón họ.
Nhưng trước hết, để chương trình đào tạo linh mục đạt được hiệu quả như Hội Thánh mong muốn, cần có một cái nhìn sâu rộng và đúng đắn về chức linh mục, được đặt nền trên giáo huấn chính thức của Hội Thánh về bản chất, sứ mạng và linh đạo của linh mục. Chính sự hiểu biết này sẽ giúp xác định rõ mục tiêu của tiến trình đào tạo, cũng như làm nền tảng định hướng cho toàn bộ nội dung và phương pháp huấn luyện.Đặc biệt, đây còn là cơ sở quan trọng trong việc phân định ơn gọi và đồng hành thiêng liêng cho các ứng sinh linh mục. Khi căn tính và sứ vụ linh mục được soi sáng và xác tín, việc đào tạo linh mục sẽ không chỉ mang tính tri thức hay kỹ năng nghề nghiệp, mà còn là một tiến trình biến đổi sâu xa để giúp người được gọi sống đúng căn tính và sứ mạng của mình trong Đức Kitô.
Từ chính kinh nghiệm ít ỏi của bản thân, người viết thực sự ý thức tầm quan trọng của chiều kích thiêng liêng trong đời sống và sứ vụ linh mục. Hơn nữa, sau một thời gian làm linh hướng tại Đại chủng viện Chúa Thánh Thần ở Tổng giáo phận Port Moresby, Papua New Guinea, người viết càng thấy rõ tầm quan trọng của việc đào tạo thiêng liêng trong chương trình huấn luyện các linh mục tương lai. Điều này thôi thúc người viết thực hiện đề tài nghiên cứu “Việc Đào Tạo Thiêng Liêng Cho Các Linh Mục Tương Lai Tại Papua New Guinea” (Spiritual Formation for Future Priests in Papua New Guinea), tại Oblate School of Theology, San Antonio, Texas, Hoa Kỳ, dưới sự hướng dẫn của Cha John Markey, O.P., và Đức ông Jeremiah J. McCarthy.
Tập sách nhỏ này là bản dịch hai chương III và IV trích từ đề tài nghiên cứu vừa nêu, nhằm tập trung vào hai nội dung chính:
Thứ nhất: phác hoạ giáo huấn của Hội Thánh về bản chất, căn tính, sứ vụ và linh đạo linh mục, đặt nền tảng thần học cho việc đào tạo và sống đời linh mục trong thời đại hôm nay.
Thứ hai: làm nổi bật vai trò cốt lõi của đào tạo thiêng liêng trong chương trình đào tạo linh mục, trong mối tương quan sống động với các chiều kích khác, giúp tiến trình đào tạo trở thành một hành trình hoán cải và biến đổi toàn diện theo hình ảnh của Đức Kitô.
Với một vài suy tư và nghiên cứu, ước mong tập sách nhỏ bé và hạn chế này có thể đóng góp phần đơn sơ như một tài liệu tham khảo hữu ích cho quý bề trên, các nhà đào tạo, chủng sinh, ứng sinh và tất cả những ai thao thức về sứ mạng đào tạo linh mục trong Hội Thánh hôm nay.
Kính mong quý vị lượng thứ cho những thiếu sót và sai lỗi trong tập sách này.
Nhân dịp mừng lễ Thánh Gioan Maria Vianney, Năm Thánh 2025.
Nguồn: bayard
