BÀI GIẢNG TRÊN NÚI : CÁI RÁC VÀ CÁI XÀ
Trong đoạn Phúc Âm này, Chúa Kitô đặt tôi trước một tấm gương. Khi Chúa Kitô nói về việc xét đoán người khác và mức độ mà người ta phục vụ cho người khác, lời Người phản ánh hình ảnh của chính tôi. Chúng cho thấy hoạt động liên tục diễn ra nơi sâu thẳm trong tôi: xét đoán. Tất cả chúng ta đều có khuynh hướng xét đoán mạnh mẽ. Mỗi người chúng ta là một tòa án mở cửa 24/24g. Nếu ai đó ăn nhiều, tôi buộc tội họ là tham ăn; nếu họ ăn ít, tôi nghi ngờ họ đang che giấu điều gì đó. Nếu họ chăm sóc cơ thể mình, đó là kẻ kiêu căng; nếu họ bỏ bê nó, họ là kẻ lười biếng. Nếu họ dành nhiều thời gian cho tôi, họ là nỗi phiền toái; nếu họ vắng mặt, đó là vì họ khinh thường tôi. Tôi không thể ngăn cản mình đưa ra một sự bản án thuyết phục đối với mọi người tôi gặp: "kẻ đạo đức giả", "kẻ yếu đuối", "kẻ độc đoán", "kẻ vô tích sự", v.v.
Trong thâm tâm, tôi lên án gay gắt người thân cận của mình mà không hề nghĩ đến những tình tiết giảm nhẹ hoặc những lý do có thể biện minh cho việc miễn tội của họ. Nhất là, tôi bỏ lỡ yếu tố quyết định: ý định của người đó. Chỉ có Chúa mới biết được bản chất sâu thẳm nhất của con người, Đấng "thấu suốt tâm can từng gang tấc" (Giê-rê-mi 11:20).
Trong một phiên tòa, thẩm phán phải công minh. Vấn đề với tòa án bên trong tôi là tôi vừa là thẩm phán vừa là bồi thẩm đoàn: Tôi coi người thân cận của mình là đối thủ cạnh tranh có thể cướp mất phần bánh ngọt của tôi. Tôi càng tìm thấy nhiều lỗi lầm ở anh ta, tôi càng cảm thấy nhiều nhân đức. Tôi càng phủ nhiều lớp bùn lên anh ta, tôi càng cảm thấy mình trong sạch. Mặt khác, tôi thường có tội nhiều hơn người mà tôi buộc tội. Nếu một kẻ giết người tái phạm xét xử một tội phạm trẻ tuổi, người ta sẽ lên tiếng phản đối. Tuy nhiên, đó là điều xảy ra khi tôi chỉ trích người thân cận của mình.
Ngay cả khi người thân cận của tôi sống trong tội lỗi công khai rõ ràng, ai có thể nói rằng - nếu tôi sống trong cùng hoàn cảnh như anh ta - tôi sẽ không làm tệ hơn anh ta? Như Thánh Teresa thành Lisieux đã nói, "Tôi nhận ra rằng nếu không có [Thiên Chúa], tôi có thể đã sa ngã như Thánh Madalena và những lời sâu sắc của Chúa chúng ta với Simon vang vọng với sự ngọt ngào lớn lao trong tâm hồn tôi ... Tôi biết: 'ai được tha thứ ít hơn, thì yêu ít hơn' (Lc 7:40-47) nhưng tôi cũng biết rằng Chúa Giêsu đã tha thứ cho tôi nhiều hơn thánh Madalena, vì Người đã tha thứ cho tôi trước, ngăn cản tôi sa ngã." (Câu chuyện về một tâm hồn, Bản thảo A)
Tôi có nên kết luận rằng tôi không thể xét đoán bất kỳ ai không? Có phải cái xà trong mắt tôi chắc chắn cấm tôi thực hành sửa lỗi anh em, mặc dù đó là một công việc của lòng thương xót thiêng liêng? Chắc là không, Chúa Kitô không cấm tôi sửa lỗi người thân cận của mình, Người chỉ nói với tôi: "Trước tiên hãy lấy cái xà ra khỏi mắt mình". Trước khi sửa lỗi, tôi phải thanh tẩy bản thân. Trước khi trách móc anh em mình về điều gì đó, tôi phải tự hỏi lòng mình: tôi chỉ muốn trút tâm trạng tồi tệ của mình lên anh ta, hay tôi muốn điều tốt cho anh ta? Tôi có ý định làm tổn thương anh ta hay ngược lại, muốn chữa lành cho anh ta? Chỉ trong trường hợp sau cùng, tôi mới có thể tìm thấy sự nhẹ nhàng và tế nhị cần thiết để lời nói của tôi được đón nhận như một liều thuốc xoa dịu tâm hồn anh ta.
Như Thánh Chromatius xứ Aquileia, một Giáo phụ thế kỷ thứ tư, đã nói: “Việc sửa sai người công chính được thực hiện một cách công bằng và trung thành, vì nó khiển trách để sửa đổi, và khiển trách để khuyến khích sự cứu rỗi. Nhưng sự khiển trách của người gian ác và tội lỗi là điều đáng ghê tởm, vì nó gây tổn thương thay vì chữa lành.” (Chromatius xứ Aquileia, chuyên luận về sách Tin Mừng thánh Mát thêu 33, 3)
Tác giả : Lm Benoît Terrenoir, LC
Chuyển ngữ: Lm. Gioakim Nguyễn Xuân Văn
Nguồn : Regnum Christi
